Nijat Özön’ün bu eseri ilk kez 1936’da yayımlandı ve yakın zamana kadar alanında tek başvuru kitabı olarak kaldı. Türk romanının kökenleri üzerine kapsamlı bir araştırmaya dayanarak derli toplu bilgiler veren kitap, kendinden sonraki araştırmacılar ve konunun meraklılarına yeni ufuklar açmasının yanı sıra, özellikle öğrencilere yol gösterecek eşsiz bir kaynak niteliğinde. M.N. Özön’ün Türkçede Roman adıyla yayımladığı monografya, değerli bir bilgi aracıdır. Bu yapıtta roman türüne yakın ve türden önce var olan hikâye, masal, efsane, destanlar üzerine kısa tarihsel bilgiler bulunduğu gibi, Fransızca ve başka dillerden çevrilmiş ilk romanlarda bu çevirilerin özelliği üzerine bilgiler, Osmanlı romancıları arasında tarih bakımından başta gelen Ahmet Mithat Efendi’nin romanları üzerine bir kronoloji ve incelemeli açıklamalar vardır. Güzin Dino Türkçede Roman’ın yazın tarihimiz açısından değeri, salt konusundan, geniş bir kitaplar bilgisine yaslandırılmış olmasından gelmez. Bir kez Türk romanının doğuşu, çiçeklenişi üzerine ilk bilimsel araştırmadır. Bu yönüyle çığır açıcı, yol gösterici bir nitelik taşır. Emin Özdemir