Mevlâna’nm temel yapıtı olan Mesnevi’de mistik öğretiyi fıkralar, özdeyişler, öyküler ve alegorilerle anlatır. Mevlâna, Mesnevi’sinin yirmi altı bin dizesini mistiklerin ve kendi izleyicilerinin severek okuduğu şairleri örnek alarak yazdı. Tasavvuf düşüncesinin 13. yüzyıldaki değişik yönlerini dile getiren Mesnevi, daldan dala atlayan çağrıştırmalarla okuyanı etkiler. Böylece toplum yaşamının belli bir dönemine ışık tutar. Kendi deyişiyle ilahi sevginin deneyimini yansıtır.