Osmanlıca aslından notlarla yayına hazırlayan Seval Şahin, Orhan Koçak’ın sonsözüyle. Halit Ziya Uşaklıgil’in Mai ve Siyah’ı bireyin iç dünyasının kapılarını ardına kadar açan ve o dünya üzerine düşünen, düşündüren ilk romanlarımızdandır. Hayatı hiç geçmeyecekmiş gibi uzun süren bir iç sıkıntısını andıran Ahmet Cemil, Ahmet Cemil’in aksine hep “sahip olan” en yakın arkadaşı Hüseyin Nazmi, hayatın içinde farklı yerlere savrulan iki kadın İkbal, Lamia ve Halit Ziya’nın üzerlerinden dönemin sanat ve matbuat dünyasını yansıttığı yazarlar... Mai ve Siyah edebiyatımızın “karanlık” bir romanı... Romanın elinizdeki eleştirel basımında, 1898’de yayımlanan kitap temel alınarak tefrika da dahil olmak üzere nüshalar arasındaki farklar gösteriliyor, böylelikle dönemler arasındaki edebî değişimler, dönüşümler ortaya çıkıyor. Bu basımda yine 1898 yılındaki nüshada var olan resimlere de yer verilirken zengin dipnotlarla daha derine inen çok yönlü bir okumanın da imkânları sunuluyor. Bu kitap için Türkiye’de nesli nanıma konuşan ilk eserdir, denebilir. Ahmet Hamdi Tanpınar