Asr-ı saadet ve onu izleyen çeyrek yüzyıl içerisinde dinamizmini koruyan İslam düşüncesi, başta Sıffin’de hortlayan Emevicilik fitnesi olmak üzere, ortaya çıkan çeşitli sosyal, siyasi ve kültürel nedenlerin etkisi işe saflığını büyük oranda kaybetmiş, dinin ilahi murada uygun bir şekilde anlaşılmasının vazgeçilmez anahtarları olan Kur’ani kavramlar, zihinlerdeki netliğini, orijinalliğini yitirmiş ve öz muhtevalarını neredeyse kaybetmiştir.