Türkiye’de tek-parti rejiminin sona ermesi, genellikle demokrasiye ya da çok-partili hayata geçifl dönemi olarak adland›r›l›r. Cemil Koçak, “Türkiye’de ‹ki Partili Siyâsî Sistemin Kurulufl Y›llar› (1945-1950)” adl› kitap dizisinde, yerleflik say›lan tarihsel kabulleri tart›flmaya aç›yor ve bu adland›rmay› sorguluyor. Rejimin değiflmesi, fakat dönüflememesi, bu sürecin temel özelliğidir. ‹çinde yaflad›ğ›m›z siyâsî sistem ve bu sistemin kurulufl sürecinin yol açt›ğ› sorunlar, bu dönemin de ürünüdür. Bu kapsaml› araflt›rma, üzerinde hayli tart›fl›lan dönemi, bütün boyutlar›yla ve derinlemesine yeniden ele almay› öneriyor. Bunu önerirken yaln›zca d›fl politika geliflmelerini ya da iç siyâsî tart›flmalar› değil, bunlar›n ayn› anda ifllediği dinamik bir analizi hesaba kat›yor. Belgeler, an›lar, dergiler, gazeteler, diplomatik raporlar ile araflt›rmalar temelindeki tart›flmalarla analiz çerçevesini genifl bir ufka yerlefltiriyor. Cemil Koçak, Türkiye’de Millî fief Dönemi (1938-1945) adl› araflt›rmas›n›n devam› niteliğindeki bu kitap dizisiyle, Türkiye siyâsî tarihinin tart›flmal› dönemlerinden birinin en ayr›nt›l› ve en kapsaml› panoramas›n› gözler önüne seriyor. CHP İktidarının Sonu, Demokrat Parti’nin siyâsî iktidara uzandığı 1950 seçimlerine yaklaşırken, Amerika ve Avrupa’yla ilişkilerle bu ilişkilerin etrafında konumlanan NATO, Marshall Yardımı ve Kıbrıs müzakerelerini; Meclis’teki tartışmaları, Türkiye’de sola yönelik baskıları ve iki partili sistemin kuruluşuna dair “mutabakat” alanlarını ele alıyor.